Tâm lý con người có lẽ là một trong những vấn đề khó nghiên cứu nhất hiện nay. Việc đánh giá tính cách tốn rất nhiều thời gian và công sức. Đây chính là lý do tại sao chúng ta cần một phương pháp tiếp cận có hệ thống hơn. Giải pháp đó là mô hình tính cách HEXACO, được tạo ra bởi Ashton và Lee, dựa trên công trình nghiên cứu của Costa, McCrae và Goldberg.
Đọc thêm: Vì sao Đánh giá tâm lý (psychometric assessment) ngày càng quan trọng trong tuyển dụng?
Nói một cách đơn giản, mô hình HEXACO phân chia tính cách của con người thành sáu khía cạnh khác nhau. Cụ thể mô hình này là như thế nào? Mô hình có công dụng gì trong việc tuyển dụng?
Các khía cạnh chính của mô hình tính cách HEXACO
Mô hình HEXACO được phát triển thêm nhiều nhánh khác trong những nghiên cứu gần đây nhưng về cơ bản, mô hình có sáu khía cạnh chính như sau:
Cụ thể các đặc tính của từng khía cạnh được phân chia như sau:
- Trung thực - Khiêm tốn (Honesty - Humility, H): Chân thành, Công bằng, Không tham lam, Khiêm tốn
- Cảm xúc (Emotionality, E): Sợ hãi, Lo lắng, Phụ thuộc, Ủy mị
- Sự hướng ngoại (Extraversion, X): Lòng tự trọng xã hội, Sự táo bạo, Tính xã giao, Sự sống động
- Khả năng hòa hợp (Agreeableness, A): Lòng vị tha, Độ hòa nhã, Sự linh hoạt, Tính kiên nhẫn
- Ý thức (Conscientiousness, C): Có tổ chức, Siêng năng, Truy cầu sự hoàn hảo, Tính thận trọng
- Sẵn sàng trải nghiệm (Openness to Experience, O): Yêu cái đẹp, Hiếu kỳ, Sự sáng tạo, Tính độc đáo
Đọc thêm: Mô hình tính cách 5 yếu tố (Big Five): Những điều bạn cần biết!
Vai trò của mô hình HEXACO trong tuyển dụng
Kể từ những ngày đầu hình thành vào những năm 2000, mô hình HEXACO đã được sử dụng để nghiên cứu các lĩnh vực tâm lý khác nhau, cho phép kiểm tra hành vi và dự đoán dựa trên hành vi xã hội. Các nghiên cứu sử dụng mô hình HEXACO đã tìm được mối liên kết giữa hành vi xã hội và đạo đức.
Trong tuyển dụng, tính cách của một người nói lên rất nhiều điều về đạo đức công việc, địa vị của họ trong xã hội, giúp bạn quyết định xem môt cá nhân có phù hợp với văn hóa công ty hay không.
Đọc thêm: Đánh giá trước tuyển dụng: Định nghĩa và các yếu tố cần xem xét
Tính cách con người có thể kiểm chứng được và bài đánh giá HEXACO là một trong những phương pháp đo lường hợp lệ nhất hiện nay. Có nhiều phiên bản đánh giá nhưng mỗi bài cần tối thiểu 60 câu hỏi để thu về một bản đánh giá gần nhất với đặc điểm tính cách của mỗi ứng viên.
Tuy nhiên, nếu bạn muốn có kết quả chính xác hơn, bạn cần những phiên bản có từ 100-200 câu hỏi. Bài đánh giá HEXACO có số lượng và tính chất câu hỏi càng hợp lý, hồ sơ ứng viên bạn nhận được càng đáng tin cậy.
Điểm yếu và hạn chế của mô hình HEXACO
Thông thường thì các phương pháp đo lường tính cách đặc trưng, bao gồm cả mô hình HEXACO, sẽ dựa trên phương pháp phân tích nhân tố. Thật không may, phân tích nhân tố không phải lúc nào cũng đảm bảo chính xác và có thể áp dụng cho mọi trường hợp.
Ngoài ra, bất kỳ tuyên bố nào về độ phổ biến của mô hình HEXACO cũng cần được xem xét một cách thận trọng, vì mô hình HEXACO chưa đa dạng về mặt ngôn ngữ và văn hóa.
Đọc thêm: Vì sao doanh nghiệp nên chú trọng hơn vào việc Quản lý Tài năng?
Nhiều nghiên cứu sử dụng mô hình HEXACO để hỗ trợ quá trình đo lường các khía cạnh Agreeableness (Khả năng hòa hợp), Emotionality (Cảm xúc) và Humility (Sự khiêm tốn). Tuy nhiên, mô hình HEXACO không phải lúc nào cũng là công cụ đo lường tính cách tốt nhất trong mọi tình huống.