English 
Vietnamese “Tôi là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo!” Đó là một trong những câu trả lời mà ứng viên hay đưa ra khi được hỏi “Điểm yếu của bạn là gì?”. Khoan nói đến sự rập khuôn của câu trả lời này, bạn nghĩ việc có một nhân viên theo chủ nghĩa hoàn hảo là điều tích cực hay tiêu cực?
ĐI TÌM ĐỊNH NGHĨA CHO “CHỦ NGHĨA HOÀN HẢO”
Chủ nghĩa hoàn hảo sẽ tốt nếu nó được biểu hiện bởi những đặc điểm tích cực như luôn hướng đến thành công, nỗ lực đạt được thành quả xuất sắc hay đặt ra tiêu chuẩn hiệu suất cá nhân cao một cách hợp lý. Nhưng trên thực tế, nghiên cứu của nhà tâm lý học Thomas Greenspon chỉ ra rằng ta không nên đánh đồng chủ nghĩa hoàn hảo với tinh thần nỗ lực đạt được kết quả xuất sắc. Đó là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau.
Khoa học coi chủ nghĩa hoàn hảo là một hội chứng tâm lý và khái quát hóa thành 2 hành vi thường thấy:
- Đặt mục tiêu cao đến mức bản thân không thể đạt được
- Luôn chỉ trích bản thân khi không thể vượt qua thử thách
Hai hành vi này làm những người theo chủ nghĩa hoàn hảo e ngại thất bại và lo lắng về những sai lầm có thể xảy ra. Họ làm việc vì nghĩa vụ và bổn phận hơn là vì hứng thú và luôn lo ngại rằng người khác sẽ không chấp nhận những gì họ làm ra.
Cũng chính vì lẽ đó, các nhà tâm lý coi chủ nghĩa hoàn hảo là một “kịch bản mà người theo chủ nghĩa này vẽ ra để tự dẫn mình đến thất bại”. Để hạn chế khả năng phạm phải sai lầm, những người theo chủ nghĩa hoàn hảo tránh chấp nhận những rủi ro cần thiết hoặc sử dụng một cách tiếp cận vấn đề sáng tạo hơn. Họ dành quá nhiều thời gian chăm chút cho một việc đến mức trễ thời hạn và gây ảnh hưởng đến toàn nhóm. Nếu còn có xu hướng tự chỉ trích, họ sẽ dễ gặp phải những triệu chứng trầm cảm ngày càng nghiêm trọng. Đi kèm theo đó là trạng thái tâm lý tiêu cực như luôn lo lắng hay tuyệt vọng.
“CHỦ NGHĨA HOÀN HẢO” CÓ NGUỒN GỐC TỪ ĐÂU?
Theo nhiều nghiên cứu, chủ nghĩa hoàn hảo có thể đến từ sự kết hợp giữa nhiều yếu tố về gen, hành vi của cha mẹ và những yếu tố khác về văn hóa xã hội. Ví dụ như những cha mẹ nào luôn mong muốn con mình trở nên hoàn hảo sẽ có xu hướng khắt khe và ít ủng hộ con hơn. Họ thể hiện rõ sự thất vọng khi con mắc lỗi và ngược lại, đối xử ấm áp hơn khi con làm tốt. Chính việc này gây ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ. Trẻ sẽ cho rằng thất bại là việc không hề được chấp nhận nên phải cố hết sức để tránh thất bại.
Giới tính cũng là một yếu tố gây ảnh hưởng đáng kể. Những cụm từ mô tả phụ nữ như “công dung ngôn hạnh”, “cầm kỳ thi họa” hay “giỏi việc nước, đảm việc nhà” là bằng chứng cho thấy xã hội đang vô tình áp đặt cho phụ nữ một tâm lý phải trở nên hoàn hảo. Bên cạnh đó, những định kiến về khả năng của nữ giới cũng khiến họ cảm thấy cần phải nỗ lực có được sự hoàn hảo để chứng tỏ mình cũng có khả năng như nam giới. Phân biệt giới tính và những định kiến trong môi trường làm việc rồi sẽ khiến ta nghi ngờ, chỉ trích bản thân và tự đặt cho mình những tiêu chuẩn quá cao.
Trong ta đang tồn tại một mâu thuẫn. Ta cho rằng “không ai hoàn hảo cả” nhưng lại muốn chính mình là ngoại lệ cho câu nói đó. Dẫu biết rằng ai cũng phải liên tục nỗ lực để đạt được những nấc thang thành công mới nhưng điều đó không có nghĩa là ta không có quyền phạm sai lầm hay thất bại.
Nếu trong công ty bạn có những nhân viên đề cao chủ nghĩa hoàn hảo, bạn sẽ phải làm gì để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến chính họ và cả công ty? Hãy đón đọc bài viết tiếp theo của chúng tôi để tìm hiểu cách quản lý và cố vấn cho các nhân viên này.
