English 
Vietnamese Lập kế hoạch tài chính chiến lược là một bước không thể thiếu trong quá trình vận hành và kinh doanh của một doanh nghiệp. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước để xây dựng một kế hoạch tài chính hiệu quả, giúp đạt được những mục tiêu dài hạn của công ty bạn.
Đọc thêm: 7 bước thiết lập kế hoạch tài chính
Nội dung:
Thế nào là lập kế hoạch tài chính chiến lược (Strategic Financial Planning)?
Lập kế hoạch tài chính chiến lược (tiếng Anh: Strategic Finanical Planning) là một quá trình giúp cho doanh nghiệp:
- Xác định mục tiêu tài chính
- Ra quyết định thông minh
- Phân bổ nguồn lực hiệu quả
- Lập kế hoạch cho sự phát triển trong tương lai
- Quản lý rủi ro
- Tạo ra một lộ trình tài chính rõ ràng
Đọc thêm: Quản lý Hiệu suất Doanh nghiệp (EPM) là gì?
Tầm quan trọng của kế hoạch tài chính chiến lược
Nghiên cứu của McKinsey cho thấy rằng các công ty có một kế hoạch tài chính thiết thực sẽ:
- Tăng trưởng nhanh hơn 25%
- Lợi nhuận cao hơn 40%
- Quản lý rủi ro tốt hơn
- Ra quyết định một cách tự tin hơn
Bước 1: Đánh giá tình hình tài chính hiện tại
Trước khi lập kế hoạch, điều quan trọng nhất là hiểu rõ tình hình hiện tại của doanh nghiệp:
Danh sách kiểm tra đánh giá tài chính bao gồm:
- Báo cáo thu nhập chi tiết
- Bảng cân đối kế toán đầy đủ
- Phân tích dòng tiền
- Mức nợ hiện tại
- Định giá tài sản
- Danh mục đầu tư hiện có
Các lĩnh vực chính cần xem xét:
- Các nguồn doanh thu
- Biên độ lợi nhuận
- Chi phí hoạt động
- Tình hình sức khỏe tài chính
- Định vị trên thị trường
Công cụ và kỹ thuật cần có:
- Phân tích các tỷ số tài chính
- So sánh với tiêu chuẩn ngành
- Kiểm toán tài chính bên ngoài
- Đánh giá tài chính nội bộ
Đọc thêm: Vai trò của kế hoạch tài chính trong việc bảo vệ doanh nghiệp trước khủng hoảng
Bước 2: Định nghĩa mục tiêu kinh doanh dài hạn
Căn chỉnh kế hoạch tài chính với chiến lược kinh doanh:
Cách thiết lập mục tiêu:
- Xác định dựng tầm nhìn từ 3-5 năm
- Đặt ra các mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được
- Xem xét nhiều kịch bản có thể xảy ra
- Tham vọng nhưng cũng nên thực tế
Đọc thêm: 9 nguyên tắc giúp doanh nghiệp quản lý dữ liệu hiệu quả hơn
Các loại mục tiêu:
- Mục tiêu tăng trưởng doanh thu
- Kế hoạch mở rộng thị trường
- Cải thiện lợi nhuận, khả năng sinh lời
- Chiến lược cắt giảm chi phí
- Mục tiêu đầu tư
- Mục tiêu quản trị rủi ro
Mô hình mục tiêu SMART
- S - Specific: Cụ thể
- M - Measurable: Có thể đo lường
- A - Achievable: Có thể đạt được
- R - Relevant: Tính thực tế
- T - Time-bound: Thời gian hoàn thành
Bước 3: Phát triển các dự đoán tài chính
Tạo ra các mô hình tài chính chi tiết:
Bao gồm các loại dự đoán:
- Dự báo doanh thu
- Dự đoán chi phí
- Dự báo dòng tiền
- Kế hoạch đầu tư vốn
- Nhu cầu tài trợ
- Lợi nhuận đầu tư tiềm năng
Kỹ thuật dự đoán:
- Phân tích xu hướng đã xảy ra
- Nghiên cứu thị trường
- Lập kế hoạch cho từng kịch bản có thể xảy ra
- Phân tích độ nhạy
- Sử dụng nhiều mô hình dự báo
Đọc thêm: 10 Sai Lầm Thường Gặp trong Dự Báo Tài Chính & Cách Phòng Tránh
Khuyến nghị của PwC:
- Sử dụng nhiều phương pháp dự đoán
- Thường xuyên cập nhật dự đoán
- Xem xét các kịch bản khác nhau của nền kinh tế
- Sẵn sàng điều chỉnh nhanh chóng
Bước 4: Xác định chiến lược gọi vốn
Lập kế hoạch cách gọi vốn tài trợ cho sự phát triển của doanh nghiệp:
Các tùy chọn gọi vốn:
- Dự trữ tiền mặt nội bộ
- Vay ngân hàng
- Vốn đầu tư mạo hiểm
- Vốn cổ phần tư nhân
- Phát hành cổ phiếu
- Trợ cấp từ chính phủ
- Quan hệ đối tác chiến lược
Các yếu tố cần xem xét khi gọi vốn:
- Chi phí sử dụng vốn
- Điều khoản hoàn trả
- Tác động đến quyền sở hữu
- Tính linh hoạt tài chính trong tương lai
- Mức độ rủi ro
Tiêu chí ra quyết định:
- So sánh chi phí gọi vốn
- Đánh giá các tác động trong lâu dài
- Xem xét giai đoạn phát triển của công ty
- Đánh giá khả năng chịu rủi ro
Bước 5: Quản lý rủi ro
Bảo vệ kế hoạch tài chính của doanh nghiệp bạn:
Xác định rủi ro:
- Rủi ro thị trường
- Biến động kinh tế
- Đe dọa từ đối thủ cạnh tranh
- Công nghệ bị thay thế
- Thay đổi quy định
- Rủi ro hoạt động
Chiến lược giảm thiểu rủi ro:
- Đa dạng hóa
- Bảo hiểm
- Quỹ dự phòng
- Lập kế hoạch linh hoạt
- Đánh giá rủi ro thường xuyên
Mẹo quản lý rủi ro của Deloitte:
- Tạo dựng mô hình quản lý rủi ro
- Phân bổ trách nhiệm rõ ràng
- Đánh giá rủi ro thường xuyên
- Xây dựng quỹ dự phòng tài chính
- Phát triển kế hoạch ứng phó
Đọc thêm: Các chuyên gia tài chính chỉ có 5 năm để đổi mới – Họ sẽ phải làm sao?
Bước 6: Phân bổ tài nguyên
Phân bổ tài nguyên theo chiến lược cụ thể:
Nguyên tắc phân bổ:
- Căn chỉnh với các mục tiêu chiến lược
- Ưu tiên các lĩnh vực tiềm năng cao
- Cân bằng nhu cầu ngắn và dài hạn
- Duy trì tính linh hoạt tài chính
- Thường xuyên theo dõi hiệu suất
Các loại tài nguyên:
- Vốn tài chính
- Nguồn nhân lực
- Đầu tư công nghệ
- Nghiên cứu và phát triển
- Tiếp thị và bán hàng
- Cải tiến hoạt động
Phương pháp phân bổ:
- Lập ngân sách từ con số 0 (Zero-based budgeting)
- Phân bổ dựa trên hiệu suất
- Lập bản đồ chiến lược ưu tiên
- Cơ chế xem xét, đánh giá thường xuyên
Bước 7: Thực hiện và theo dõi
Biến kế hoạch thành hành động:
Chiến lược thực hiện:
- Giao tiếp một cách rõ ràng
- Giao trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên
- Đặt KPIs cần đạt được
- Tạo hệ thống theo dõi
- Đánh giá tiến độ thường xuyên
Công cụ theo dõi:
- Giao diện báo cáo chung (dashboard reporting)
- Phần mềm theo dõi chỉ số tài chính
- Thường xuyên tổ chức cuộc họp cho các quản lý
- Tham khảo từ tư vấn viên tài chính bên ngoài
- Phương pháp thẻ điểm cân bằng (BSC - Balanced Score Card)
Khuyến nghị theo dõi của KPMG:
- Đánh giá tình hình tài chính hàng tháng
- Tổ chức cuộc họp chiến lược hàng quý
- Đánh giá toàn diện hàng năm
- Theo dõi hiệu suất theo thời gian thực
- Áp dụng phương pháp cải tiến liên tục
Bước 8: Đánh giá và điều chỉnh thường xuyên
Để giữ cho kế hoạch luôn phù hợp và hiệu quả:
Quy trình đánh giá cần có:
- Kiểm tra tài chính hàng quý
- Đánh giá tổng thể hàng năm
- Điều chỉnh ngay khi cần thiết
- Tiếp cận linh hoạt
- Sẵn sàng tiếp nhận thông tin mới
Kỹ thuật điều chỉnh:
- Lập kế hoạch cho từng kịch bản
- Dự báo liên tục
- Quản lý tài chính linh hoạt
- Theo dõi bằng công nghệ
- Giám sát thị trường bên ngoài
Những thách thức phổ biến cần lưu ý
Các thách thức tiềm ẩn
- Dự đoán quá lạc quan
- Thiếu sự linh hoạt
- Giao tiếp kém
- Quản lý rủi ro không toàn diện
- Bỏ qua các yếu tố bên ngoài
Đọc thêm: Tối ưu hóa quản lý ngân sách doanh nghiệp: Nên dùng phần mềm hay không?
Chiến lược đề phòng:
- Ước lượng một cách thận trọng
- Tạo sự linh hoạt trong kế hoạch
- Khuyến khích giao tiếp cởi mở
- Phát triển các chiến lược rủi ro toàn diện
- Cập nhật thông tin về các thay đổi trên thị trường
Kết luận
Lập kế hoạch tài chính chiến lược là một hành trình liên tục:
Những yếu tố cốt lõi đem đến thành công:
- Tầm nhìn rõ ràng
- Chuẩn bị kỹ lưỡng
- Đánh giá thường xuyên
- Linh hoạt điều chỉnh
- Cách tiếp cận toàn diện
Lợi ich của một kế hoạch chuẩn chỉnh:
- Ra quyết định sáng suốt hơn
- Tăng cường hiệu suất tài chính
- Giảm thiểu rủi ro kinh doanh
- Mở rộng cơ hội tăng trưởng
- Củng cố niềm tin của các bên liên quan
Hãy nhớ: Một kế hoạch tài chính hiệu quả chính là một minh chứng sống động thúc đẩy doanh nghiệp bạn đổi mới và phát triển.
